Geringe draagkracht in beginsel geen reden om van invordering verbeurde dwangsommen af te zien

ABRvS, 22 juli 2015; ECLI:NL:RVS:2015:2333
Invorderingsbesluit verbeurde dwangsommen. Geringe draagkracht van de overtreder is in beginsel geen reden om van invordering van de verbeurde dwangsommen af te zien.

Het is vaste jurisprudentie van de Afdeling dat verbeurde dwangsommen in beginsel moeten worden ingevorderd, tenzij bijzondere omstandigheden daaraan in de weg staan. 

Een argument dat door overtreders vaak wordt aangevoerd in een procedure tegen een invorderingsbeschikking is dat zij financieel niet in staat zijn om de verbeurde dwangsommen te betalen. De vraag is of die omstandigheid een bijzondere omstandigheid is op grond waarvan van invordering moet worden afgezien. 

Uit eerdere uitspraken van de Afdeling leek impliciet te volgen dat de Afdeling niet uitsluit dat betalingsonmacht ertoe kan leiden dat geheel of gedeeltelijk van invordering moet worden afgezien. De Afdeling oordeelde in die uitspraken dat het beroep op betalingsonmacht niet kon slagen, reeds omdat de betalingsonmacht onvoldoende was aangetoond. Uit het feit dat de Afdeling hechtte aan bewijs van de betalingsonmacht, zou kunnen worden afgeleid dat de Afdeling niet op voorhand uitsloot dat betalingsonmacht een bijzondere omstandigheid kan zijn. Ik verwijs o.a. naar een stukje dat ik eerder op dit blog hierover schreef. 

Later heb ik geschreven over een uitspraak van de Afdeling  waaruit juist leek te volgen dat betalingsonmacht geen bijzondere omstandigheid kon opleveren. 

Nu heeft de Afdeling zich meer expliciet uitgelaten over de vraag of betalingsonmacht ertoe kan leiden dat geheel of gedeeltelijk van invordering moet worden afgezien. Ik citeer de relevante overwegingen van de Afdeling: 

"Een beroep op geringe draagkracht komt in de invorderingsfase in beginsel niet voor honorering in aanmerking. De Afdeling acht in dit geval geen bijzondere omstandigheden aanwezig die aanleiding geven om hiervan af te wijken. Overigens kan het bestuursorgaan desgewenst een betalingsregeling vaststellen die voorziet in gespreide betaling van het verschuldigde bedrag."
Samengevat is de lijn van de Afdeling dus de volgende. 
Verbeurde dwangsommen moeten worden ingevorderd, tenzij bijzondere omstandigheden hieraan in de weg staan. Geringe draagkracht is in beginsel niet zo'n bijzondere omstandigheid, tenzij bijzondere omstandigheden aanleiding geven hiervan af te wijken. 

Het is derhalve aan de overtreder om eerst zijn geringe draagkracht aan te tonen. Vervolgens moet hij nog bijkomende bijzondere omstandigheden stellen en aannemelijk maken, voordat van het bestuursorgaan kan worden gevergd dat het afziet van invordering. 

De vraag is wat voor bijkomende bijzondere omstandigheden dat dan moeten zijn. Moeten dat omstandigheden zijn op het financiële vlak (bijvoorbeeld dat invordering leidt tot faillissement)? Of zouden ook omstandigheden buiten het financiële vlak die op zich geen bijzondere omstandigheid opleveren om van invordering af te zien, wel een bijzondere omstandigheid kunnen opleveren om af te wijken van het uitgangspunt dat geringe draagkracht geen bijzondere omstandigheid is op grond waarvan van invordering moet worden afgezien?

De Afdeling ziet in dit geval geen aanleiding om van het uitgangspunt - dat geringe draagkracht geen bijzondere omstandigheid oplevert om van invordering af te zien - af te wijken. 

In dit geval ging het om een man die het verbod van artikel 2.1 lid 1 sub c Wabo overtrad door een recreatiewoning permanent te bewonen. Hij stelde dat hij gezondheidsklachten had, 73 jaar was,  moeite had om vervangende woonruimte te vinden en over onvoldoende financiële middelen beschikte om de dwangsommen te kunnen betalen. 

De Afdeling overweegt nog dat de overtreder het bestuursorgaan kan vragen om een betalingsregeling vast te stellen. Ik leid hieruit af dat het aan de overtreder is om, als hij een beroep op geringe draagkracht doet, ook aannemelijk te maken dat een betalingsregeling geen soelaas biedt.
ECLI:NL:RVS:2015:2333 


Geen opmerkingen:

Een reactie posten